درحالی زباله‌گردی در شهر بیرجند به وفور دیده می‌شود که پول‌های به دست آمده از این کار به جیب مافیای زباله می‌رود و گردش مالی طلای کثیف در مرکز استان خراسان جنوبی ۴ میلیارد تومان است
به گزارش خبرگزاری بازتاب خراسان به نقل از تسنیم، امروز کسی نیست که در شهری مانند بیرجند با پدیده زباله گردی و جمع آوری مواد بازیافتی برخورد نکرده باشد. افرادی که روی مخزن‌های زباله خم شده یا گونی بزرگ و کثیف را از یک طرف خیابان به طرف دیگر می‌کشند.
قامت‌ریزی دارد و تا کمر در سطل آشغال فرو رفته است. هر از چندگاهی دست به صورت می‌کشد و دوباره به تفکیک زباله‌ها می‌پردازد.متوجه حضورم نشده و سخت مشغول کار است. با چند سرفه او را متوجه حضورم می‌سازم. چشمان کوچکش در میان صورت آفتاب سوخته‌اش دیده نمی‌شود. گویی شرمی بر چهره دارد اما بروز نمی‌دهد.
آنچنان با رغبت و اشتیاق بر روی سطل زباله خم شده و از سر تا کمر را داخل آن فضای آلوده فرو برده که گویی کاملاً از این کار راضی است اما کودک دیگری که همراهش است از چهره‌اش مشخص است که از روی استیصال و درماندگی روی به انجام این عمل آورده است.
هر کدامشان نیز ظاهری متفاوت از دیگری دارند. یکی آنچنان نامرتب و ژولیده که انگار سال‌ها است لباس‌هایش را عوض نکرده و دیگری چنان ظاهر آراسته و موجهی دارد که با خودت می‌گویی از مهمانی مهمی خارج شده است.
اما حکایت تلخ زباله‌گردی تنها به رقابت برای جمع‌آوری طلای کثیف ختم نمی‌شود. در خطر انداختن سلامت فردی و عمومی از مهمترین پیامدهای حاصل از این پدیده بوده که نیازمند توجه جدی است.
بارها از سوی مدیران کشوری و مهمانانی که وارد خراسان جنوبی می‌شوند بیرجند به عنوان یک شهر تمیز و پاکیزه شناخته شده، امری که همیشه باعث مباهات و افتخار بیرجندی‌ها بوده است. اما گاه اتفاقاتی در شهر رخ می‌دهد که به چهره پاکیزه و تمیز شهر نه فقط از منظر بهداشتی و زیست محیطی که از نظر اجتماعی خدشه وارد کند و آن هم پدیده نازیبای زباله گردی به ویژه توسط کودکان و نوجوانان است.
مسئله‌ای که طبق اذعان بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران با اجرای طرح تفکیک زباله به حدأقل خواهد رسید اما هنوز این طرح در شهر بیرجند اجرایی نشده است.
تولید زباله و نبود برنامه‌ای منسجم برای بازگشت این ثروت به خزانه مملکت، بستری مناسب برای فعالیت زباله گردها فراهم کرده است.
زباله‌گردی از نظر بهداشتی چه برای فردی که آن را انجام می‌دهد چه برای اهالی شهر مشکل‌ساز است؛ فرد زباله‌گرد به آن علت که خود را مستقیماً در تماس با پسماندها قرار می‌دهد در خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها و حتی مسمومیت‌ها است.
از طرفی دیگر این فعالیت نامیمون نوپدید باعث جمع شدن و رشد حشرات موذی از جمله انواع پشه و مگس شده و تهدیدی برای آسایش و حتی بهداشت و سلامت مردم است.
این موضوع تنها محدود به موارد ذکرشده نمی‌شود. یکی دیگر از آسیب‌های زباله‌گردی، تحمیل خسارت به شهرداری است. مقوله‌ای که البته عدم تفکیک زباله‌ها توسط شهرداری نیز در آن دخیل است.
معضل اشتغال به این نوع کسب‌و‌کار در شهرهای کشور یک بعد موضوع است که باید به صورت مفصل به آن پرداخته شود اما جز این، اقتصاد نهفته در پس جمع‌آوری این مواد بازیافتی و پسماندها موضوع دیگری است که جای نقد و نظر فراوان دارد.
چهره هر شهر همچون شناسنامه‌ای است که در نگاه اول می‌تواند شمایی از غنای فرهنگی و اجتماعی آن را نشان داده و به همین خاطر دقت‌نظر در همه جوانب یک شهر از فضا‌های سبز، اسامی معابر و المان‌های مختلف تا نظافت و نبود افراد کارتن‌خواب، زباله‌گرد و... در شهر لازم و ضروری است.
فضای شهری همچنین یکی از عوامل اثرگذار بر دیدگاه هر فرد تازه‌واردی به شهر شده و می‌تواند در روحیه افراد، مسائل اجتماعی و جایگاه آن شهر در سطح کشور و دنیا اثرگذاری بسزایی داشته باشد.
بیرجند به عنوان مرکز خراسان جنوبی است که نیاز به اقدامات ویژه‌ای در زمینه زیباسازی شهری داشته و باید عاری از جلوه‌های ناخوشایند همچون حضور افراد طرد شده، زبالهگردها است.
اگرچه سال‌های زیادی است دست‌اندرکاران و کارشناسان حوزه‌های مختلف درباره لزوم ساماندهی این وضعیت اظهارنظر کرده و راهکار نیز ارائه داده‌اند، اما به نظر می‌رسد هنوز اقدامی جدی در این باره انجام نشده و همچنان زبالهگردها زباله‌های بازیافتی را در قلمرو مشخص شده خود جمع‌آوری می‌کنند و در یک سیستم منظم اما غیررسمی برای کسب روزی می‌فروشند.
بازیافت فقط 30 درصد
شهردار بیرجند با بیان اینکه تنها 30 درصد زباله در بیرجند بازیافت می‌شود گفت: گردش مالی زباله گردی در بیرجند طی یک ماه چهار میلیارد تومان است که به جیب مافیا می‌رود.
مهدی بهترین افزود: گسترش فرهنگ بازیافت زباله و ایجاد درآمد پایدار شهرداری از اهداف پروژه تولید کمپوست است که برای این کار نیاز به حمایت دولت داریم.
وی با اشاره به افتتاح سایت متمرکز پردازش و دفع پسماند بیرجند گفت: پروژه سایت 85 هکتاری پردازش و دفع پسماند از آرزوهای ما در راستای تأمین مسائل زیست محیطی بود در مورد دفع بهداشتی زباله از همان گذشته تأکید داشتم که در بیرجند به صورت دقیق و اصولی انجام نمی‌شود و گذر روزگار مسئولیت ساماندهی این امر را بر عهده من گذاشت.
