یکی از شهرهای خراسان‌جنوبی که مهاجرت بسیاری را در سال‌های اخیر به سوی خود داشته بیرجند بوده که از دلایل اصلی آن مهاجرت روستائیان به سبب نبود شغل و خشکسالی‌های متوالی بوده اما بیشتر این افراد در روستاهای اطراف بیرجند ساکن بوده و این سکونت‌ها خود مشکلاتی را در پی داشته است.
به گزارش خبرگزاری بازتاب خراسان حاشیه‌نشینی همیشه یکی از معضلات در شهرهای پرجمعیت و مرکز استان‌ها بوده که سرریز جمعیت شهرها و افرادی که اقدام به مهاجرت از روستاها به شهرها نموده‌اند را در خود جای می‌دهد.
بدون شک پدیده حاشیه‌نشینی علاوه بر اینکه چهره شهرها را نازیبا می‌سازد مشکلات دیگری را در پی دارد و همیشه کمبودهای زیرساختی در این نقاط به چشم می‌خورد.
نگاه ویژه دولت بر گسترش شهرها با توجه به افزوده شدن جمعیت و همچنین سیل مهاجرت در این راستا بسیار دارای اهمیت بوده که البته این گسترش خود نیازمند اعتبار برای تأمین زیرساخت‌های مختلف رفاهی، عمرانی، آموزشی، اجتماعی و غیره می‌باشد.
شهرستان بیرجند به عنوان مرکز استان خراسان‌جنوبی یکی مناطق مهاجرپذیر استان بوده که این امر در چند سال اخیر با توجه خشکسالی‌های پی در پی و کاهش وضعیت اقتصادی روستائیان افزایش یافته است.
یکی دیگر از معضلات مهم حاشیه‌نشینی معضلات اجتماعی بوده که مهم‌ترین آن اعتیاد و تعارضات فرهنگی افراد است.در حال حاضر بسیاری از روستاهای اطراف بیرجند سرریز جمعیت مرکز استان را در خود جای داده و این موضوع با توجه به امکانات اندک در روستاها برای اهالی این نقاط مشکل‌ساز شده است.
دوری از مرکز و مراجعه هر روزه به شهر مشکل پیش‌روی ساکنان
هادی دهقانی، یکی از اهالی روستا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند، اظهارداشت: بسیاری از افرادی که از روستاها به شهر مهاجرت کرده‌اند به دلیل نبود کسب و کار مناسب و مشکلات اقتصادی بوده است.
وی با بیان اینکه بعد از ۱۰ سال زندگی در روستا مجبور شدم به دلیل نداشتن شغل مناسب و همچنین عدم امکان تحصیل فرزندانم در روستا به شهر مهاجرت کنم، تصریح کرد: متأسفانه بودجه کافی برای خرید و یا اجاره منزل در داخل شهر را نداشتم به همین دلیل به اجبار مجبور شدم به روستای حاجی‌آباد آمده و در این منطقه سکونت نمایم.
دهقانی افزود: مشکلات فروانی پیش روی افرادی که در این منطقه سکونت دارند وجود دارد که یکی از آنها دوری از مرکز شهر بوده و مجبوریم برای کار هر روز مسافتی را طی تا به محل کار خود برسیم.
نبود فضای آموزشی مورد نیاز در روستای حاجی‌آباد
این شهروند روستای حاجی‌آباد یادآور شد: هر چند نسبت به چند سال گذشته امکانات در این روستا افزایش یافته اما در حال حاضر نیز مردم با مشکل کمبود فضای آموزشی و مشکلات اجتماعی از جمله اعتیاد و سرقت مواجه هستند.
کلثوم زنگویی نیز یکی دیگر از اهالی روستای حاجی‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهارداشت: خوشبختانه در حال حاضر بیشتر امکانات از جمله آب، برق و گاز در این روستا فراهم شده اما مهم‌ترین مشکل نبود فضای آموزشی مناسب بوده و فرزندانمان مجبور هستند در دو شیفت به مدرسه بروند.
حمل و نقل عمومی در روستای دستگرد فعال‌تر شود
عصمت صحرایی که در روستای دستگرد بیرجند ساکن بوده در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهارداشت: دوری از مرکز شهر برای مردم این منطقه دشوار بوده که هزینه زیادی را برای ساکنان این منطقه در پی دارد.
وی خواست تا وسایل حمل و نقل عمومی برای رفاه حال ساکنان این منطقه افزایش یابد و گفت: با توجه به اینکه خانواده‌های ساکن در این نقطه از استان برای بسیاری از خدمات باید به مرکز استان بروند و این موضوع مشکلاتی را برای ساکنان ایجاد کرده است.
افزایش هشت برابری جمعیت در روستای حاجی‌آباد نسبت به سال ۸۵
سید محمد دستگردی، دهیار روستای حاجی‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهارداشت: براساس سرشماری سال ۵ جمعیت روستای حاجی‌آباد بیرجند یک‌هزار و ۸۲۱ نفر بوده ولی امروز براساس آمار مرکز بهداشت این روستا جمعیتی بالغ‌بر ۱۵ هزار نفر را در خود جای داده که نشان از ۸ برابر شدن جمعیت آن است.
وی تصریح کرد: خوشبختانه در این روستا به تناسب افزایش جمعیت زیرساخت‌های لازم در این روستا اجرا شده است، اضافه کرد: به طوری که در حال حاضر تمام معابری که دارای سکونت بوده جدول‌کشی، ۹۰ درصد خیابان‌های دارای سکونت این روستا آسفالت و حدود ۹۸ درصد مناطق دارای سکونت دارای تأسیسات آب، برق و گاز هستند.
مدرسه متوسطه دوم پسران در روستای حاجی‌آباد نیست
دهیار روستای حاجی‌آباد یکی از مشکلات اصلی این روستا را با توجه به افزایش جمعیت آن مربوط به کمبود فضای آموزشی عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه این روستا دارای ۳ هزار و ۶۰۰ دانش‌آموز بوده تمامی مدارس آن در دوره ابتدایی و متوسطه اول دو شیفته بوده و مدرسه متوسط دوم پسرانه وجود ندارد.
دستگردی یکی دیگر از مشکلات زیرساختی این روستا را مربوط به تلفن ثابت دانست و افزود: با توجه به اینکه تمام شبکه‌های زیرساختی در این روستا ایجاد شده ولی شبکه مخابرات و تلفن ثابت این روستا از سال ۹۰ که تعداد مشترکان تلفن ثابت این روستا یک‌هزار و ۲۰۰ نفر بوده‌اند تغییری نکرده است.
وی ادامه داد: در این راستا براساس پیگیری‌های صورت گرفته این زیرساخت را باید شرکت اعتبارات زیرساخت اجرا کند که درخواست داده شده و قراراست با همکاری دهیاری در بحث حفاری اقدامات لازم در این خصوص انجام گیرد.
تعارضات فرهنگی از مشکلات روستای حاجی‌آباد
دهیار روستای حاجی‌آباد تعارضات فرهنگی با وجود مهاجرت‌پذیری این روستا از اقصا نقاط استان را یکی از مشکلات اصلی عنوان نمود ویادآور شد: در دو سال گذشته سازمان بسیج سپاه از طریق قرارگاه جواد الائمه اقداماتی خوبی در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی انجام داده‌اند که باید بیشتر مدنظر قرار گیرد.
دستگردی اضافه کرد: همچنین یکی از اقداماتی که در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی در این روستا صورت گرفته ایجاد چهار مسجد در چهار نقطه روستا بوده تا با کمک ائمه جماعات این مباحث پیگیری شود.
وی ادامه داد: در راستای کاهش معضلات معیشتی نیز حدود ۲۵۰ خانوار در این روستا شناسایی شده که با کمک مؤسسه خیریه و خیران به این خانواده‌ها کمک می‌شود.
دهیار روستای حاجی‌آباد بیان داشت: در حال حاضر یک‌هزار و ۱۰۰ بسته آموزشی و غذایی توسط مؤسسه خیریه‌ای در این روستا در حال توزیع در بین دانش‌آموزان نیازمند است.
دستگردی خاطرنشان کرد: برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و در راستای فرهنگ‌سازی رسانه‌ها می‌توانند بسیار کمک‌کننده باشند.
وضعیت امکانات در روستاهای اطراف بیرجند نسبت به برخی از مناطق شهر بهتر است
مصطفوی، بخشدار مرکزی بیرجند نیز در ادامه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهارداشت: پدیده حاشیه‌نشینی آنچنان که تعریف می‌شود در بیرجند و روستاهای اطراف آن وجود ندارد به طوری که روستاهای اطراف مرکز استان از نظر برخورداری از امکانات وضعیت بسیار بهتری نسبت به برخی از نقاط داخل شهر دارند.
وی با اشاره به اینکه افراد زیادی با رویکردهای اجتماعی مختلف در روستاهای اطراف بیرجند به ویژه حاجی‌آباد و دستگرد ساکن شده‌اند، تصریح کرد: وجود تعارضات فرهنگی متفاوت در این روستاها امری بدیهی است.
بخشدار مرکزی بیرجند ادامه داد: در راستای رفع این مشکل سعی شده تا با برگزاری دوره‌های آموزشی و جلسات تعاملی این فرهنگ‌ها به یکدیگر نزدیکتر شده و یکسان‌سازی صورت گیرد.
وی یادآور شد: رصد ایمنی و انتظامی به طور کامل در روستاهای اطراف بیرجند با کمک گشت‌های بسیج و نیروی انتظامی انجام تا حداقل آسیب‌های اجتماعی در این مناطق کنترل شود.
طرح ۴۸ هکتاری الحاق به روستای حاجی‌آباد به ۲۲۱ هکتار رسید
مصطفوی با اشاره به ساخت‌وسازهای غیرمجاز خارج از محدوده روستاهای حاشیه بیرجند گفت: متأسفانه برخی از افرادی که توانایی گرفتن پروانه ساختمانی ندارند اقدام به این کار می‌کنند که این مشکلات دهیاری‌ها را صد چندان می‌کنند.
وی ادامه داد: طرح ۴۸ هکتاری روستای حاجی‌آباد در سال ۸۵ با توجه به این مشکل به ۲۲۱ هکتار در حال حاضر رسیده است.
بخشدار مرکزی بیرجند در مورد مشکل کمبود فضای آموزشی در روستاهای حاشیه بیرجند خاطرنشان کرد: سرانه فضای آموزشی در این روستاها نسبت به برخی از نقاط شهر بهتر بوده است.
گفتنی است در پی پیگیری‌های فراوان برای ارتباط گیری با فرماندار بیرجند متأسفانه به دلیل حضور ایشان در جلسه خبرنگار فارس موفق به مصاحبه با ایشان نشد.
و اما...
هر چند تلاش‌های خوبی برای ایجاد امکانات در روستاهای حاشیه‌ای مرکز استان صورت گرفته ولی بازهم کمبودهایی وجود دارد که نیاز بوده مدیریتی صحیح برای سروسامان دادن به سرریز جمعیتی این شهر در روستاهای حاشیه‌ای انجام گیرد.
منبع : فارس
کد خبر : 182
