اتمام یک فصل دیگر از مرمت بافت تاریخی روستای نایبند

محمد عرب :یک فصل از مرمت بافت تاریخی روستای زیبای نایبند شهرستان طبس بعد از حدود دو ماه به پایان رسید.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری بازتاب خراسان ، رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس ضمن بیان این مطلب افزود: در این مرحله با توجه با آسیب جدی بافت ، بام سازی پشت بام قسمتی از بافت روستا شامل : سبک سازی و اجرای اندود کاهگل به مساحت حدود 2000 مترمربع با اعتبار 2700 میلیون ریال از محل اعتبارات سفر ریاست محترم جمهور انجام گردید.

عرب افزود: بافت و ساختار روستای نایبند همانند «ماسوله» ، «ابیانه» و بندر «سیراف» پلکانی در شیبِ تند است. روستای نایبند در دامنه کوه «نایبند» ، «بام خراسان جنوبی» به بلندای نزدیک به 3 هزار متر قرار گرفته است.در واقع این کوه بلند و کوههای اطراف آن زیستگاهی برای نایبندیان و روستاهای پیرامون ایشان در برابر تازش کویر لوت فراهم آورده است.

وی افزود : بافت ، کوچه بندی و خانه سازی در روستای نایبند پیرو خواست روستانشینان نیست، پیرو سامان شیبدار زمین است. زمینِ سنگی نایبند بسترِ درخوری برای پی ریزی سازه نبوده، تا جایی که می­توان گفت گود برداری و کندن چاه و ساخت دیگر زیرساخت های ساختمان سازی هیچ گاه در دسترس نبوده است.

برای همین بخش هایی از خانه ها همچون درگاه، تنور ، توالت، آغل گوسفندان و میانسرا با خانه های کناری هم بهرگی و اشتراک در کاربرد دارد. از میان خانه‌های خشتی و پلکانی نایبند که بیش از دیگر سازه های درون روستا ارزش تاریخی دارند، می توان «خانه ی کدخدا»، «خانه ی کارونسرا» و «خانه ی توکلی» را نام برد. بیشتر خانه های نایبند بیش از یک طبقه دارند.
به گفته عرب: کوچه‌های پیچ‌درپیچ روستای نایبند در کنار معماری چند طبقه‌ای بناها و باغ‌ها و نخلستان‌هایی که آن را در بر گرفته، چشم‌انداز خارق‌العاده‌ای در دل کویر ایجاد کرده است؛ به‌خصوص که بسیاری از کوچه‌ها یا همان ساباط‌ها سرپوشیده هستند و نه‌ تنها اهالی را از گرمای سوزان هوا در امان نگه می‌دارند؛ بلکه به ‌لطف سکوهایی که در آن‌ها تعبیه شده، به محلی برای دورهمی اهالی روستا تبدیل شده‌اند. مصالح مورد استفاده در خانه‌های روستا شامل خشت و کاهگل می‌شود که به‌خاطر استفاده از شن‌های تیره‌رنگ، خانه‌ها به رنگ خاکستری هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس افزود: علاوه بر این، وقتی از فاصله‌ای دور به این خانه‌ها نگاه کنید، شبیه به سفال‌های مکعبی هستند که روی هم گذاشته شده‌اند. بافت تاریخی روستای نایبند با شماره 32830 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

برگزاری یک دوره آموزش گیوه بافی در شهر طبس

گیوه بافی از گذشته های دور در شهرستان طبس رواج داشته و متاسفانه به فراموشی سپرده شده بود که در آذر ماه 1401 احیاء و بعنوان یکی از رشته های بومی و دارای توجیه اقتصادی در اولویت توسعه و ترویج قرار گرفت.

محمد عرب رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی شهرستان طبس ضمن بیان این مطلب افزود : دومین دوره آموزش گیوه خاص طبس در مرکز آموزش صنایع دستی شهر طبس با حضور 9 هنرآموز برگزار در حال برگزاری است.
عرب گفت : هنرآموزان پس از پایان دوره علاوه بر دریافت گواهینامه معتبر آموزشی می توانند اقدام به راه اندازی کارگاههای خانگی و تولیدی نموده و از تسهیلات کم بهره برخوردار گردند.البته این تسهیلات مختص گیوه بافی نیست و در سایر رشته های مزیت دار و دارای توجیه اقتصادی که منتج به ایجاد شغل و کارگاه گردد ، نیز حمایت های خوبی انجام می گیرد.
عرب مهمترین مزایای احیاء صنایع دستی و سنتی را ایجاد اشتغال و تنوع در منابع درآمدی ، احیای فرهنگ بومی و سنتی ، امکان ایجاد اشتغال برای زنان سرپرست خانوار ، امکان ورود زنان به چرخه اقتصادی ، افزایش رفاه خانوار ، رونق کسب و کارهای خانگی ، سازگاری با محیط زیست ، بسترسازی صنعت گردشگری و ... برشمرد و گفت : گیوه یک پای افزار قدیمی راحت که البته با زحمت فراوان تولید می شود و هدف از احیاء و توسعه این هنرصنعت در شهرستان طبس ایجاد کارگاههای تولیدی با هدف ایجاد اشتغال پایدار است.
عرب همچنین گفت : این هنر با شماره 1316 در فهرست میراث معنوی کشور(ناملموس) بنام شهرستان طبس به ثبت رسیده است.