به گزارش خبرگزاری بازتاب خراسان و به نقل از خبرنگار خاورستان، سال 1399 به عنوان سال جهش تولید نامگذاری شد تا مسئولان سیاست های رونق تولید را جدی تر گرفته و با توجه ویژه به مسائل تولید، سبب جهش در این حوزه شوند. بر همین اساس انتظار بود تا موضوع جهش تولید به عنوان مهم ترین سیاست و راهبرد پیشرفت، در دستور کار قرار گیرد و مسئولان زمینه را برای جذب سرمایه گذاران بیشتر و همچنین هموارسازی مسیر تولید، مهیا کنند. اما اکنون به پایان سال نزدیک می شویم و فقط بیست و چند روز از سال جهش تولید باقی مانده است، می بینیم که شعار جهش تولید اگر چه شعاری بسیار شایسته و راهبردی بود، اما آنطور که باید به آن پرداخته نشد و باز هم قوانین سخت و بروکراسی های پیچیده، بر سر راه تولید، سدی ایجاد کرده بود. متاسفانه مسئولان هم بدون توجه به سیاست ها، آنقدر به این سخت گیری ها ادامه داده اند که سرمایه گذاران به ستوه آمده اند.

در خراسان جنوبی هم همیشه شعار تلاش برای جذب سرمایه گذار و توسعه استان به خصوص از مسیر بهره وری از محصولات استراتژیک و مزیت دار استان مطرح بوده و مسئولان بارها این موضوع را از تریبون های مختلف اعلام کرده اند. اما همیشه وقتی نوبت به تحقق این شعارها رسیده، یک جای کار لنگیده است و چیزی عاید استان نشده است. در همین خصوص سال گذشته طرح فرآوری عناب در شهرک صنعتی خوسف افتتاح شد تا دیگر کشاورزان این منطقه دغدغه ای برای فروش محصول خود نداشته باشند. همچنین با توجه به تولید بالای محصول عناب در این منطقه، ایجاد و فعالیت این کارخانه ظرفیت بسیار مهمی برای استان به شمار می رود.

هفت خانم رستم برای دریافت یک مجوز

سید محمدرضا خورشیدی سرمایه گذار کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف در گفت‌وگو با خبرنگار خاورستان، اظهار کرد: بنده اصالتا اهل روستای سیوجان معروف به قطب تولید عناب کشور؛ هستم که با تشویق فرماندارسابق، بخشدار و جهاد کشاورزی خوسف، در شهرک صنعتی خوسف سرمایه گذاری کردم.

وی افزود: در 21 بهمن سال 1398 بود که کارخانه فرآوری عناب با حضور مسئولان استان و شهرستان، از جمله خوش‌خبر معاون سیاسی استاندار افتتاح شد. در این کارخانه برای تولید محصولات فراوری شده از عناب به عنوان یکی از محصولات استراتژیک استان، هدف گذاری شده است.

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف گفت: در مراسم افتتاح کارخانه، دریافت مجوز سازمان غذا و دارو را به عنوان یکی از مشکلات مطرح کردم که معاون سیاسی استاندار در این خصوص گفت؛ اگر تا 10 روز دیگر به شما جواب ندادند به ما مراجعه کنید. 

خورشیدی افزود: پس از افتتاح کارخانه برای دریافت مجوز غذا و دارو، به این سازمان مراجعه کردم که مدارکی را از بنده خواستند. حدود سه ماه طول کشید تا این مدارک را آماده کردم و به تهران فرستادم. اما هر چه منتظر جواب ماندم، خبری نشد. این موضوع را از طریق دفتر جذب و سرمایه گذاری استانداری، فرمانداری و جهاد کشاورزی هم پیگیری کردم که پاسخ همه این بود که هنوز از تهران جوابی نیامده است.

وی بیان کرد: در این خصوص مجبور شدم تا از طریق نماینده ای کار را در تهران پیگیری کردم که وی موفق به ارتباط با کارشناس مربوطه شد و مشخص شد که این کارشناس مدت دو ماه به مرخصه رفته است. این کارشناس گفته بود که مدارک ناقص است و باید موارد دیگری هم تهیه شود. در حالی که این مدارک هم تهیه و ارسال شده است اما هنوز جوابی نگرفته ایم.

سرمایه ام راکد مانده/ در استانداری من را راه ندادند

وی افزود: متاسفانه هنوز فعالیت کارخانه کٌند و سرمایه ام راکد مانده و خودبه‌خود به فنا می رود، اما همچنان برای فعالیت، منتظر مجوز غذا و دارو هستیم.

این سرمایه گذار ادامه داد: بعد از مراجعه به تهران و عدم دریافت جواب، به استانداری مراجعه و پیرو قولی که داده شده بود، خواستار دیدار با معاون سیاسی استاندار شدم، اما مسئول دفتر وی گفت که آقای مسئول وقت ندارد و اصلا بنده را راه هم ندادند.

خورشیدی اظهار کرد: حضور مسئولان در رسانه ها و صحبت های آنان در خصوص حل مشکلات، به درد مردم نمی خورد چراکه فقط مردم را سرکار گذاشتند، چرا که تاکنون کاری که بتواند اقتصاد را حل کند انجام نداده اند. کارخانه بنده در برابر کارخانجات بزرگ یک ذره کوچک است، اما اینکه می بینیم مسئولان اینقدر از تولید دم می زنند و در عمل اتفاقی نمی افتد، یعنی فقط ما را سرکار گذاشته اند، طوری می شود که به دلیل ناامیدی با خودم می گویم کار را رها کنم.

وی با اشاره به اینکه کارخانه دارای پروانه بهره برداری صنایع بسته بندی و فرآوری های مواد غذایی است، گفت: مسئولان می گویند تاکنون شیره عناب نداشته ایم و حالا باید آن را بر اساس چه استانداردی تولید کنیم، اما شیره انگور که داشته ایم، چه فرقی می کند؟ شیره هندوانه، خربزه و هر نوع میوه دیگری را هم می توانیم داشته باشیم و می توان نوآوری‌های بسیاری ایجاد کرد.

افرادی که پارتی دارند کارشان انجام می‌شود

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف تصریح کرد: متاسفانه افرادی که پارتی دارند و سفارش شده هستند، کارشان به سرعت انجام می شود، اما بنده نمی دانم باید چکار کنم و مشکلم را به چه کسی بگویم. اکنون هم برای دریافت مجوز سازمان غذا و دارو، اطلاعات جدید را بارگذاری کرده ایم، اما نمی دانم نظر سازمان غذا و دارو چه خواهد بود؟

تولید در حدی که دستگاه‌ها خراب نشود

خورشیدی افزود: هم اکنون برای اینکه دستگاه ها خراب نشود، کارخانه به صورت دست و پا شکسته کار می کند، اما چون یک ماده خوراکی نوآوری شده است، مشتری و درخواست کننده بسیاری دارد، به همین دلیل نیاز به مجوز سازمان غذا و دارو داریم.

وی بیان کرد: از سازمان غذا و داروی استان خواسته ایم تا روی برگه ای بنویسد که مراحل دریافت مجوز این کارخانه در حال انجام است اما همین را هم نمی‌نویسند.

رفتار متناقض مسئولان با سرمایه‌گذاران

این سرمایه گذار با تاکید بر اینکه اگر خراسان جنوبی، استان مجزایی است، استاندار دارد و باید اختیاری داشته باشد تا بتواند سرمایه ای را جذب کند، تصریح کرد: بسیاری از سرمایه گذاران بوده اند که اعتبارات و سرمایه های استان را دریافت کرده و بدون انجام سرمایه گذاری، این سرمایه ها را با خود برداشته و از استان برده اند. اما سرمایه گذارانی مانند بنده که بومی هم هستند باید چنین وضعیتی داشته باشیم.

خورشیدی گفت: متاسفانه خیلی سخت گیری می شود و دیگر نمی دانم باید چکار کنم. همه مسئولان استان همکاری خوبی داشته اند، اما وقتی می بینند موضوع دیگر به آنها مربوط نمی شود، دیگر آن را پیگیری نمی کنند. از طرف دیگر کارشناس مربوط هم دو ماه به مرخصی می رود و کار مردم لنگ می ماند.

وی بیان کرد: در واقع مسئولان شهرستان و استان همکاری بسیار خوبی داشته اند و دوست دارند کاری انجام شود، اما جلوی آن‌ها سدی است و بقیه کار به خود تهران مربوط می‌شود.

دریافت مجوز غذا و دارو برای تحویل محصول سالم/ تولید فراورده‌های عناب بدون مواد افزودنی

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف اظهار کرد: اکنون 1.5 سال است که دستگاه‌ها در کارخانه آماده به کار است، در جلوی مسئولان بهره برداری شده و نمونه تولیدات هم وجود دارد اما برای اینکه خیال ما راحت باشد و مجموعه تولیدی با محصولات سالم داشته باشیم، می خواهیم مجوز غذا و دارو را بگیریم.

خورشیدی بیان کرد: البته می توانستیم بدون مجوز سازمان غذا و دارو هم محصولمان را تولید کنیم، اما چون می خواهیم محصولی که تحویل مردم می دهیم حقیقتا سالم باشد، دنبال دریافت مجوز غذا و دارو رفته ایم.

وی افزود: محصولات این کارخانه کاملا طبیعی است و در شیره عناب و چایی عناب از هیچ مواد افزوده ای استفاده نمی کنیم. اما فقط در قند عناب (قند شیرین شده عناب) از شکر قهوه‌ای استفاده می شود.

مشتری داریم اما تولید نداریم

این سرمایه گذار ادامه داد: برای راه اندازی این کارخانه بیش از 2.5 میلیارد تومان سرمایه گذاری کرده‌ام که در این خصوص مبلغ یک میلیارد تومان تسهیلات از بنیاد برکت دریافت کرده ام. همچنین همه دستگاه های خریداری شده برای کارخانه هم تولید ایران است.

وی یادآور شد: همچنین برای دریافت تسهیلات یک میلیارد تومانی هم به بانک کشاورزی معرفی شدم و همه اسناد و مدارک خواسته شده را ارائه کردم که این موضوع حدود 6 ماه به طول انجامید و در این خصوص بیش از 8 میلیون تومان مبلغ کارشناسی از حسابم کسر شد. اما دوباره گفته شد که باید تسویه حساب بیمه و دارایی را هم انجام دهم که چون این موضوع هم زمان بر و هزینه بر است، بنده عطای این تسهیلات را به لقایش بخشیدم.

خورشیدی با بیان اینکه اکنون فعالیت کارخانه به صورت یک شیفت و با 15 نفر نیرو است، افزود: البته تعداد نیروها بر اساس فصل تغییر  پیدا می کند. اما اگر همکاری ها انجام می شد و با دریافت مجوز این کارخانه راه می افتاد، شاید می توانستیم سه شیفت هم کار کنیم.

وی بیان کرد: مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه، محصول خود استان است. هم اکنون هم برخی از کارخانجات برای حدود 50 تن شیره درخواست می دهند و برخی فروشگاه ها هم دنبال خرید نپتون عناب هستند، اما چون هنوز موفق به دریافت مجوز غذا و دارو نشده ایم، نمی توانیم تولید کنیم و جوابگوی مشتریان باشیم.

استقبال کشورهای خارجی از نمونه‌های تولیدی

این سرمایه گذار اظهار کرد: اکنون نمونه محصولات فرآوری شده به کشورهای آلمان، ترکیه، بلژیک، روسیه، افغانستان، عراق و ... فرستاده شده و خیلی هم پسندیده شده، اما باید ابتدا مجوز سازمان غذا و دارو را دریافت کنیم.

خورشیدی تصریح کرد: بنده از مسئولان هیچ چیزی نخواسته ام و نمی خواهم، دستگاه های کارخانه تامین شده و محصول و مواد اولیه هم وجود دارد و توان فراوری انواع مواد غذایی از جمله گردو، خرما، انجیر، انار، انگور، گرانول، ... و به خصوص عناب و همچنین بسته بندی حبوبات و ... را داریم، فقط درخواست ما دریافت مجوز است.

امکان توسعه کارخانه به شرکت تعاونی/ توان تولید 15 فرآورده از عناب

وی اظهار کرد: وجود این کارخانه و فرآوری عناب به عنوان محصول استراتژیک، برای استان و عناب کاران بسیار خوب است. همچنین در این خصوص می توان کار را توسعه داد و یک تعاونی ایجاد کرد تا همه کشاورزان در آن عضو شوند.

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف با اشاره به اینکه هم اکنون تولید محصولاتی مانند شیره عناب، قند عناب، نپتون و چایی عناب را در دستور کار داریم، گفت: حدود 10 تا 15 قلم محصول می توان از میوه عناب تهیه کرد. اما قصد داریم تا ابتدا مجوز سازمان غذا و دارو را برای همین چند قلم محصول بگیریم و جواب مشتریان را بدهیم، سپس تولید و بسته بندی سایر محصولات را هم انجام دهیم. چرا که در این خصوص امکانات، دستگاه ها و توان آن وجود دارد و فقط منتظر جواب سازمان غذا و دارو هستیم که ای کاش کمی ساده بگیرند و زودتر جواب بدهند.

خورشیدی بیان کرد: از برگ های درخت عناب هم نمونه گیری شده که از آن محصولاتی تولید کنیم، حتی می توان از خود درخت عناب هم روغن گرفت.

پیگیری سپاه برای حل مشکل

وی ادامه داد: هم اکنون در شرکت شهرک های صنعتی بیرجند، نماینده ای از طرف سپاه، مشکلات واحدهای تولیدی را بررسی می کند، که در این خصوص با بنده هم تماس گرفته شده تا برای حل مشکلات مراجعه کنم.

بی‌توجهی مسئولان به تامین آب کارخانه/ دلسرد شدم

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف اظهار کرد: یکی از مشکلات مهم این کارخانه این است که متاسفانه از شبکه آب برخوردار نیست و اکنون یک سال است که اصلا آب ندارد و آب مورد نیاز خود را از طریق تانکر تامین می کنیم.

خورشیدی افزود: در این خصوص به شرکت آب و فاضلاب مراجعه کرده ایم؛ اما هنوز نتیجه ای نگرفته ایم. این در حالی است که کارخانه کنتور آب دارد و شبکه آب هم در مقابل کارخانه و طرف‌دیگر خیابان وجود دارد و فقط باید حدود 10 تا 15 متر منتقل شود.

وی تاکید کرد: کارخانه بنده و همچنین کارخانه ماکارانی که در کنار ما است، چون کارخانه مواد غذایی است، به آب شیرین نیاز داریم، اما اکنون بیشتر از یک سال است که این موضوع را پیگیری کرده ایم ولی متاسفانه مسئولان هیچ توجهی ندارند و اذیت می کنند.

این سرمایه گذار تصریح کرد: اما ادامه این روند و رفتار مسئولان، سبب دلسردی سرمایه گذاران می شود و از سرمایه گذاری های بعدی هم جلوگیری خواهد کرد.

برخی دوست ندارند تولید راه بیفتد

خورشیدی با بیان اینکه عملکردها نشان می دهد که علی رغم شعار جهش تولید، اما برخی دوست ندارند تولید راه بیفتد، گفت: شاید مسئولان بخواهند کاری کنند، اما متاسفانه همیشه مفسدان اقتصادی و اختلاسگران جلوتر از مسئولان حرکت می کنند و علاوه بر ایجاد آشفتگی در بازار، مانع تولید هم می شوند.

وی با بیان اینکه اگر می خواهیم تولید انجام شود، باید سنگ های جلوی مسیر را بردارند، تاکید کرد: بنده می خواهم محصول عنابی را که به صورت صدها تن خریداری و بدون ارزش افزوده از استان خارج می شود را فرآوری و با تولید حدود 12 نوع محصول، ارزش افزوده ایجاد کنم، اما باید بیش از یک سال برای یک مجوز معطل بمانم.

فروش خرواری عناب به جای فرآوری/ سنگ‌اندازی‌ها کار را سخت کرده

مدیرعامل کارخانه فرآوری محصولات باغی خوسف اظهار کرد: در خصوص رونق تولید، باید همه مسئولان به جای من، ما و یک مشت شوند و به تولید داخلی بچسبند. باید به جای فروش تناژی و خرواری عناب، آن را فرآوری کنیم که این موضوع هم به نفع کشاورز و هم استان و کشور است.

وی افزود: در این خصوص می توانیم هر نوع میوه ای را فرآوری کنیم و توان آن وجود دارد، اما سنگ‌اندازی‌های جلوی تولیدکننده، کار را سخت و همه را دل‌زده کرده است.

تزلزل جایگاه عناب با درجازدن در فرآوری

غلامرضا قوسی مدیرکل جهادکشاورزی خراسان جنوبی در مراسم افتتاح این واحد تولیدی گفته بود: راه‌اندازی کارخانه‌های فرآوری محصولات باارزش خراسان جنوبی سبب رونق کسب و کار و ماندگاری تولید کننده در منطقه می‌شود و با راه اندازی این کارخانه، دغدغه کشاورزان رفع شد.

وی افزود: تاکنون دو رقم عناب سیوجان و ماژان در خوسف ثبت شده است و این کارخانه عصاره انواع میوه جات، شیره انگور و عناب، شربت عناب، خمیر و پودر عناب را تولید و صادر خواهد کرد.

به گفته مدیرکل جهاد کشاورزی در حال حاضر سطح زیر کشت عناب در استان سه هزار و 600 هکتار است که سالانه بیش از 6 هزار و 500 تن عناب در استان برداشت می‌شود. همچنین بیشترین سطح زیر کشت محصول مربوط به شهرستان‌های خوسف، بیرجند و سربیشه است و  ۹ هزار و ۵۰۰ بهره بردار عناب در خراسان جنوبی فعالیت می کنند.

البته قوسی معتقد است که عناب تولیدشده در استان هنوز در سطح  بین‌المللی جایگاه خاصی ندارد و برای فرآوری و بسته‌بندی عناب کار زیادی صورت نگرفته است.

وی همچنین چین را رقیب اصلی عناب در بازارهای جهانی دانسته و گفته است با توجه به افزایش تولید عناب در چین، اگر خراسان جنوبی نتواند سطح تولید این محصول را ارتقا دهد و مسئولان نسبت به معرفی، برندسازی و فرآوری محصول درجا بزنند، در آینده‌ای نه چندان دور عناب خراسان جنوبی جایگاه خود را از دست خواهد داد.

چرا فرآوری نداریم؟

همچنین حمید ملانوری استاندار خراسان جنوبی در 19 بهمن‌ماه 1399 در در آیین سی و پنجمین دوره معرفی و تجلیل از برگزیدگان ملی و استانی بخش کشاورزی که همزمان با سراسر کشور و با حضور ویدئو کنفرانسی رئیس جمهور برگزار شد، در این خصوص اظهار کرد: خراسان‌جنوبی استان سوم در بخش برترین‌های بخش کشاورزی است و در حالی که محصولات تولیدی در استان با شرایط سخت حاصل می‌شود، اما آیا کشاورزان از زحماتی که می‌کشند عایدی لازم و بهره‌مندی کافی از تولیدات خود را دارند یا نه؟ این مسئله مهمی است که باید به آن توجه شود.

وی بیان کرد: چرا در خراسان‌جنوبی در بحث تولید عناب، زعفران، زرشک و سایر محصولات کشاورزی، فرآوری نداریم و عایدی لازم نصیب کشاورز نمی‌شود؟ اقتصاد کشاورزی یکی از محورهای توسعه استان است که باید به اندازه خودش مورد استفاده باشد.

تولید 40 نوع فرآورده عناب در چین و صادرات فله‌ای در ایران/ عقب ماندیم

محسن پویان رئیس مجتمع تحقیقاتی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی نیز در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها، با بیان اینکه در زنجیره ارزش محصول عناب امکان صادرات به دیگر کشورها وجود ندارد و به صورت فله‌ای صادر می‌شود بنابراین از کشور چین عقب مانده‌ایم، گفت: کشور چین بیش از ۴۰ نوع فرآورده دارویی و غذایی از عناب تولید و توزیع کرده است به همین دلیل فرآوری‌ها و فرآورده‌های عناب باعث عقب افتادن خراسان جنوبی در بازار جهانی شده است.

وی اظهار کرد: مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی دانش فنی ۱۵ فرآورده عناب و زرشک را به دست آورده اما انبوه‌سازی و صادرات آن‌ها نیازمند ورود سرمایه‌گذار است. اما در کشور ما از سرمایه گذاران حمایت چندانی نمی‌شود که می‌طلبد مشوق‌هایی برای تولید کنندگان در نظر گرفته شود.

بنابراین گزارش؛ مسئولان استان هم بر حمایت از تولید تاکید دارند و هم فرآوری محصولات کشاورزی را یکی از عوامل توسعه استان می‌دانند، اما به نظر می‌رسد در عمل اعتقاد زیادی به گفته هایشان ندارند. در حالی که خراسان‌جنوبی با دارا بودن 98 درصد سطح زیر کشت محصول عناب به عنوان نخستین تولیدکننده انحصاری این محصول در کشور و دومین تولیدکننده جهان شناخته می‌شود، اما متاسفانه اکنون عمده محصول عناب به عنوان یک محصول استراتژیک استان، به صورت فله ای و کیسه ای از استان خریداری می شود و علی رغم ظرفیت های ویژه، اما بدون هیچ برنامه ریزی و هیچ ارزش افزوده ای از استان خارج می شود.

فردی که برای رونق تولید و بهره‌وری از این محصول ارزشمند استان، سرمایه‌اش را گرو گذاشته است، با سنگ‌اندازی و عدم‌همکاری مسئولان مواجه شده است. با توجه به اهمیت این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها که بر مبنای توانمندی‌های خود استان انجام شده است، مسئولان باید حمایت‌های بی‌چون و چرایی داشته باشند تا هم سبب رشد و رونق تولید در استان شود و هم محصولات استراتژیک استان، جایگاه واقعی خود را پیدا کرده و محصولات برند استان به بازارهای داخلی و جهانی عرضه شود.

انتهای پیام/7/